Phẫu thuật điều trị đục thủy tinh thể

1. Phẫu thuật PHACO

Phacoemulsification hay còn gọi tắt là PHACO là một phẫu thuật điều trị đục thủy tinh thể sử dụng thiết bị siêu âm để tán nhuyễn và hút thủy tinh thể đục (hạt cườm) ra ngoài nhằm cải thiện thị lực. Đa số các trường hợp, bác sĩ sẽ đặt một thấu kính nội nhãn thay thế vào vị trí thể thủy tinh ngay sau khi phaco.

Trong phẫu thuật PHACO điều trị đục thủy tinh thể, phẫu thuật viên mở một đường rạch rất ngắn, khoảng ≤ 3mm giữa vùng tròng trắng và tròng đen của mắt. Một đầu dò siêu âm nhỏ có tần số dao động khoảng 40.000 chu kỳ mỗi phút, được đưa qua lỗ này để tán nhuyễn (nhũ tương hóa) thủy tinh thể đục thành từng mảnh nhỏ. Ngay lập tức, phần thủy tinh thể tán nhuyễn được hút ra qua một lỗ nhỏ nằm ở cạnh bên của đầu dò siêu âm. Phần lõi cứng ở trung tâm của thủy tinh thể đục (nhân thủy tinh thể) được lấy ra đầu tiên, tiếp theo đến phần thượng nhân và phần vỏ mềm hơn còn sót lại, được lấy ra một cách nhẹ nhàng. Một phần bao trước của thủy tinh thể sẽ được lấy ra. Còn bao sau của thủy tinh thể thì để lại làm chỗ tựa, nâng đỡ và giữ cho thấu kính nhân tạo nằm đúng vị trí.

Sau khi lấy hết chất nhân đục, một thấu kính nội nhãn gọi tắt là IOL (Intra Ocular Implantation), với công suất khúc xạ đã được tính toán trước cho phù hợp với từng mắt, được đặt vĩnh viễn trong bao để thay thế thủy tinh thể tự nhiên của mắt đã được lấy đi trong quá trình phẫu thuật. Thấu kính này làm bằng chất dẻo, mềm, được cuộn lại bên trong một ống dẫn, rỗng, nhỏ và đưa vào mắt thông qua vết mổ nhỏ. Thấu kính được đẩy trong nòng ống bằng một pít tông nhỏ. Khi thoát khỏi nòng, IOL tự bung mở ra bên trong mắt và được các bác sĩ chỉnh nằm ngay trung tâm của bao sau thủy tinh thể.

Vết mổ nhỏ trong phẫu thuật PHACO thường kín mép không cần khâu và tự liền sau một vài ngày. Thuốc nhỏ mắt kháng sinh và steroid được dùng để giảm viêm, ngăn ngừa nhiễm trùng trong thời gian đầu sau phẫu thuật.

Phacoemulsification là phẫu thuật chữa đục thuỷ tinh thể hiệu quả nhất hiện nay, hầu hết bệnh nhân rất hài lòng với kết quả điều trị.

2. Chăm sóc sau phẫu thuật đục thủy tinh thể

Rất nhiều bệnh nhân sau phẫu thuật đục thuỷ tinh thể không biết cách chăm sóc thế nào để giữ mắt sáng, tới khi có những biến đổi khó chịu (mi mắt bị phù, xuất huyết trên lòng trắng, mắt cộm và chói, lòng đen có đám phù đục…) mới quay trở lại viện khiến việc điều trị kéo dài, tốn kém. Vậy, chăm sóc mắt sau phẫu thuật đục thủy tinh thể thế nào cho đúng cách?

Ảnh: http://adrianhoe.com/

• Sau phẫu thuật, người bệnh cần đeo kính chống bụi cả ngày và cả lúc ngủ để tránh vô tình dụi mắt khi ngứa mắt.
• Luôn rửa tay trước khi chạm vào mắt và dùng thuốc đúng theo chỉ dẫn của bác sĩ.
• Hàng ngày rửa mi mắt bằng gạc và nước sạch để lấy đi chất dịch bám vào mắt. Thông thường, mắt có thể hồi phục thị lực tối đa trong vòng 8 tuần. Lưu ý khi rửa nên nhẹ nhàng, không đè, nhấn vào mắt.
• Tuyệt đối không dụi tay lên mắt, nháy mắt mạnh, tránh xảy ra đè áp mạnh gây chấn thương mắt.
• Không nên để xà phòng rơi vào mắt, tránh xa môi trường ô nhiễm trong vòng 1 tháng.
• Không đi bơi, tắm biển, cúi đầu nhiều, không làm việc nặng, tránh hoạt động mạnh trong 1-3 tháng sau khi mổ. Trong trường hợp thấy bị đỏ, rát mắt là do mắt bị khô, cần được nhỏ liên tục bằng các loại nước mắt nhân tạo sớm. Hãy đến cơ sở y tế cấp cứu ngay nếu mắt mờ đột ngột, đau buốt, chảy nước mắt nhiều và kéo dài trên 6 giờ.
• Nên tăng cường kiểm tra mắt định kỳ, nhất là với người cao tuổi để hạn chế các biến chứng, bảo vệ chức năng thị giác và giảm thiểu tỷ lệ mù lòa. Khi nhìn thấy mờ, thị lực suy giảm, lóe sáng, quáng gà, ra nắng mờ hơn trong nơi râm mát, sức nhìn kém trong các vùng sáng bao quanh, nhìn một thành hai, ba… thì nên nghi ngờ đã bị đục thủy tinh thể, cần đi khám chuyên khoa mắt ngay để chữa trị sớm. Hơn 90% bệnh nhân khôi phục tốt thị lực sau phẫu thuật. Không nên để muộn sẽ gây biến chứng tăng nhãn áp, phẫu thuật sẽ phức tạp, khả năng phục hồi thị lực sẽ kém hơn.

Người cao tuổi nên tăng cường kiểm tra mắt định kỳ. Ảnh: Bác sĩ Hà Như Quỳnh khám mắt cho bệnh nhân ở Trung tâm Mắt KTC 30.4

• Với trẻ em, cha mẹ cần chủ động kiểm tra bằng cách chiếu đèn để quan sát đồng tử. Nếu thấy đồng tử có ánh trắng thì cần đưa trẻ đi khám chuyên khoa mắt. Có thể theo dõi phản xạ nhìn với trẻ 2 – 3 tháng tuổi, nếu thấy trẻ không biết nhìn theo tay mẹ di chuyển đồ vật cũng là dấu hiệu của bất thường, cần đưa trẻ đi khám.
• Sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, người bệnh không nên ăn đồ ăn quá cứng. Bổ sung các thực phẩm có chứa nhiều vitamin C, đồng, mangan, kẽm, ăn các món giàu chất chống ôxy hóa, giúp chức năng gan tốt để ngừa bệnh như đậu lăng, hành, tỏi, rau, bắp cải, giá, đậu và hạt tươi…

Nguồn: sưu tầm